Half-Life 2: Episode One gaat verder waar het verhaal van Half-Life 2 stopte. Gordon Freeman moet de gevolgen van zijn acties in City 17 onder ogen zien. Samen met Alyx Vance, en haar enorme mechanische hond, Dog, moet hij het weer opnemen tegen de Combine.

Ook Episode One maakt gebruik van Valve?s eigen grafische engine: de Source Engine. Deze engine zorgt voor zeer mooie graphics. Dit zie je onder andere goed terug in de gezichtsanimaties van de verschillende personages. Elk gezicht heeft veertig verschillende gezichtsspieren en kan daardoor vele emoties hebben. Het belangrijkste verschil ten opzichte van andere engines zijn de verbeterde ?physics.? Veel natuurkundige wetten zoals die van zwaartekracht, wrijving, massa en drijfkracht zijn zeer realistisch verwerkt in deze game.